Дэлхий нийт Чингэс хааныг ингэж үнэлж, дүгнэжээ.

Дэлхий нийт Чингэс хааныг ингэж үнэлж, дүгнэжээ.

    Дайн тулааныг шинжлэх ухааны аргаар явуулж чаддаг их жанжин бол Чингэс хаан түүний угсааны Төмөр хоёр л байлаа.  Наполеон Бонапарт
    Чингэс хаан эвдэн сүйтгэгч, соёлыг устгагч байгаагүй. Харин хүчирхэг, түрэмгий хөршүүдээсээ ард түмнээ хамгаалж байв. Дэлхийг байлдан дагуулъя гэсэн ч цэрэг нь хүрэлцэхгүй байлаа. Тэр үед Монгол 400 мянган хүн амтай, үүний 2600 нь цэрэг байсан гээд бод доо. Гэтэл хятад 56 сая, хойд хятад 30 сая, дундад ази 20 сая, Орос 6 сая хүнтэй байв. Хэрэйдүүд л гэхэд 30 мянган цэрэгтэй байв. Гэвч Чингэсийн шалгарсан цэргүүд шөнийн дайралтаар тэднийг номхотгон дарсан. Дарахгүй бол Монгол өөрөө мөхөх байсан. Чингэс эрэлхэг зориг, чин үнэнч чанарыг эрхэмлэдэг байлаа. Өөртэй нь зоригтой байлдсан дайсныг Чингэс хаан барьж алах биш харин ч хүндэтгэн дээдэлдэг байсан. Л.Н.Гумилев
    Би Чингэс хаан шиг аугаа их байж чадаагүй билээ. Наполеон Бонапарт
    Амьдралд чинь бэрхшээл зовлон тохиолдох бүрт Чингэс хааны үйл амьдралаас суралц. Ким Жон Ре
    Чингэс хаан өрнө дорныг соёлын харилцааны түмэн шижмээр хорбож, олон улсын харилцааны өвөрмөц философийг буй болгосон юм. Н. Энхбаяр
    Чингэс хааны хатуу чанга удирдлагын ачаар зах хязгаарын буйдхан нутаг орнуудад оршсоор ирсэн бүдүүлэг ёс заншлуудыг эвдэн алга болгосон энэ хуулийг Монгол аймгууд хүлээн авчээ. Жувейни
    Бүртэчину Бүр дээд чин тэнгэр эцэг, Гуоай маран Гурван марал эхээс заяасан Чин-эхэс буюу Чин тэнгэрт заларч ихэс хаадын сүнс бошго Чингэс хаан мөн. Тэнгэр заяа ертөнцийн эн-түүний бие, гоц ухаан мөн. Н.Нагаанбуу
    Чингэс хааны заяаны бэлгэдэлтэйгээр мэндэлсэн. Тэр баруун гартаа хатсан элэг шиг хэсэг нөж атган төрсөн. Түүний магнайд нь ертөнцийг байлдан дагуулж, дэлхийг захирах тэмдэг тод байжээ. Түүний царайнаас сайн заяатай, хүчирхэг байхын цог бадарч байлаа. Рашид-Ад-Дин
    Чингэс хаан эсрэг талынхаа байр байдал, тагнуулын мэдээ сэлтийг нухацтай судалсныхаа дараа стратеги, тактикынхаа санаа бодлыг боловсруулдаг байсан байна. М.С.Капица
    Чингэс хаан эсэргүүцэл тэмцэл хийгээгүй иргэдэд гар хүрэхгүй байх тушаалыг гаргадаг байв. Паул Рачневский
    Чингэс хаан бол дундад зууны үеийн дэлхий дахиныг донсолгож, орчин үеийн ертөнцийг бий болгосон хүн юм. Окада Хидахиро
    Чингэсийн хаант төр нь хүчирхэг төр байжээ. Хүчрхэг нь юундаа байсан бэ гэвэл хууль цаазтай, ардчиллын шинжтэй, эв нэгдэлтэй байсанд оршино. П.Очирбат
    Чингэсийн цэрэг тооны олноороо бус шаламгай, гавшгайгаараа гайхагдаж байсан юм. Е.Д.Филипс
    Дэлхийн мянган жилийн шилдэг төрийн зүтгэлтэн гэдэг нь дэлхийчлэл, даяарчлалын эрин үед Чингэс хааныг дэлхийн хаанд өргөмжилсөнтэй эн тэнцүү ойлголт юм. Чингэс хаан оюуи санаагаараа, төр хууль цаазны үзэл санаанд оруулсан үнэт хувь нэмрээрээ энэ мянгэнд төдийгүй ирээдүйн олон мянгануудад дэлхийн шилдэг төрийн зүтгэлтэн, дэлхийн хаан гэсэн эрхэм хүндтэй байр сууринд заларсаар байх болно. Н.Ням-Осор
    Тухайн үеийн улс түмнүүдийн хоорондын байнгын өс хонзон, дайсагнал, үймээн самуун, элдэв ёс бус үйлийг Чингэс хаан илдний хүчээр тас цохиогүйсэн бол өнөөгий соёл иргэншил бүхий олон улс орон өдий зэрэгтэй цэцэглэн мандана гэдэг юу л бол... Б.Энх-Өлзий
    Тэмүжин бол хүдэр өндөр биетэй, гэрэл гялбаат нүдтэй, үнэнхүү төрөлх нэгэн гайхамшигт эр мөн. Б.Я.Владимерцов
   Чингэс хаан өөртөө агуу их хатан зоригийг шингээсэн хүн байлаа. Михаэл де Фердинанди
   Чингэс хааны байлдан дагуулалт Хятадыг нэгтгэж, Оросыг байгуулсан юм. Фернан Гренарь
   Чингэс хаан бол хүн төрөлхтний түүхийн хамгийн амжилттай, альфа тэргүүн зэргийн эр хүн юм. Брайн Сайкес
   Чингэс хаан бол эдүгээ цагийн интернэт сүлжээний эцэг мөн. Мик Эйч